REČ PO RIJEČ (2139)

ITINERARIJUM GADITANUM

Itinerarijum Gaditanum, Gadeski itinerar (lat. Itinerarium Gaditanum), ili pehari iz Vikarela su četiri srebrna pehara cilindričnog oblika sa ugraviranim (sa spoljašnje strane) natpisima koji nose podatke o usputnim stanicama i njihovoj međusobnoj udaljenosti na putu od Gada (Gadesa, Kadiza), u jugozapadnoj Hispaniji, do Rima. Itinerarijumi su otkriveni 1852. godine, kada je srušeno staro kupatilo nadomak sela Vikarelo u Etruriji, da bi se na tom mestu izgradilo modernije. Oni su pronađeni u jednoj od pukotina u steni iz koje je tekla topla voda sa izvora, zajedno sa drugim artefaktima, koji se sastoji od oko 5.000 kovanica novca u bronzi, 34 posude (3 zlatne, 25 srebrih, 12 bronzanih), i raznih metalnih predmeta, bronzanih statua i drugih artefakata.

Ovi artefakti, uključujući i srebrne čaše, čuvaju se u rimskom Nacionalnom muzeju, dok je deo numizmatike materijala izložen u muzeju u Vatikana. Smatra se da je najverovatnije jedan deo numizmatičke zbirke ukradeni u vreme njenog otkrića. Pehari potiču iz prvih decenija 4. veka posle Hrista. Prema ugraviranom sadržaju na njima itinererarijumi se mogu uvrstiti u lat. itineraria scripta. Pehari su izrađeni od srebra, cilindričnog oblika i na njima je ugravirano na spoljašnjoj strani kopneni put od Gada (Gadesa, Kadiza), u jugozapadnoj Hispaniji, do Rima, sa različitim usputnim stanicama i relativnom razdaljinom između njih.

Pehari su visoki od 95 do 115 cm, i u obliku su četiri okrugle čaše, na kojima je u ugravran u četiri stubaca, popis 104 usputne stanica između Gada i Rima, na ukupnom rastojanju od 1.840 rimskih milja (2723,2 km).

Izvor: Vikipedija