петак, 31. јул 2015.
NOSTALGIJA (473)
Piše: Štefan Markovič
Žepne križanke (Džepne ukrštenice) je naziv
enigmatskog časopisa, kojeg prvi broj je izašao 1.2.1996. Izdavač Housing
Design d.o.o., Ljubljana je bio u to vreme više poznat kao softver kompanija,
koja je radila programe za upotrebu u privredi. Glavni urednik Blaž Jemec, dok
su autori skandinavki uglavnom Bojan Arko i Beno Fijauš, a ostali radovi su
nepotpisani. 24 stranice omanjeg formata u zeleno žutoj boji, fotosi crnobeli. U to vreme je to bio jedan
od retkih enigmatskih časopisa u Sloveniji, koji je bio u potpunosti štampani u
boji. Časopis je izlazio tronedeljno, a izašlo je samo par brojeva.
MARKA ZA BRANKA
Piše: Štefan Markovič
Prilikom zadnjeg susreta u Kranju (vidi: OVDE) Branko Milovanović mi je pokazao
marku nizozemske pošte sa njegovim likom. Priča je u tome, da je ne znam
kako došlo do kontakta s Dankom Kujundžićem, enigmatom iz Zenice,
koji sada živi u Nizozemskoj. Kujundžić ga je zamolio za Brankovu
knjigu, on mu je prosledio, a za uzavrat gospodin Kujundžić se mu
zahvalio sa izradom lične marke nizozemske pošte.
четвртак, 30. јул 2015.
EK "KIKINDA" U NEVESINJU
Odmor blagotvorno deluje!
Sve ide po zacrtanom planu.
Danas lagana šetnja po Nevesinju, i prilika da se "prošeta" i majica EKK po tzv. Srednoj ulici (Pješačka zona + zona kafića i restorana).
Sa interneta o građevini iza mene: Nevesinjska sat ili sahat-kula se nalazi u samom centru Nevesinja i
nacionalni je spomenik Bosne i Hercegovine. Sat-kula je visoka oko
šesnaest metara i sagradena je prije 1664. godine, kada je ove krajeve
pohodio i o njima pisao poznati putopisac Evlija Čelebija. Sam Evlija
Čelebija kaže da se svi gradski mujezini ravnaju po ovom satu i uče ezan
pet puta u određeno vrijeme.
Važno obaveštenje- Lokalni broj telefona mi je 387-66-360-052.
(Pošto sam ubacivanjem ovog broja potpuno pobrkao imenik, trebaće bi izvesno vreme da se javim svima kojima treba da se javim)
OLIMPIJSKI KVIZ
Prošle godine u Nevesinju |
Vidi: OVDE
Kvalifikacije su 10.08. a finale 13.08.
(Datumi mi se ne uklapaju u planirani raspored odmora, ali postoje šanse da se i ove godine okušam u kvalifikacijama)
REČ PO RIJEČ (961)
ŠIROKI
BRIJEG
Široki
Brijeg je grad u Bosni i Hercegovini, sedište Zapadnohercegovačkog kantona.
Smešten uz reku Lišticu, dvadesetak kilometara zapadno od Mostara i u njemu
živi oko 7.000 stanovnika. Stanovnici nazivaju grad obično Široki Brig ili samo
Široki. Cela opština Široki Brijeg broji oko 27.000 stanovnika.
Na
mestu današnjeg Širokog Brijega je bila gusto naseljena u ilirsko vreme, što
potvrđuju brojni ostaci iz tog doba. U srednjem veku bazilika u Mokrom rušena
je i podizana. U njezinoj je blizini nekropola sa stećcima, a ima ih i drugdje.
Oni brojnošću i veličinom navode na zaključak da je ovaj kraj od XII do XV
vijeka bio gusto naseljen i bogat. Iz tog vremena u selu Kočerinu sačuvao se
najduži natpis na stećcima pisan bosančicom, poznat pod imenom Kočerinska ploča. Obeležavala je grob velikaša Vignja
Miloševića, koji je preminuo 1404. Sredinom druge polovine XV. veka grad dolazi
pod Osmanlije, što rezultira
proređivanjem broja stanovnika, koji se u glavnom zadržavaju na brdskim,
seoskim područjima. Od dolaska Osmanlija pa do sredine XIX. veka ovo područje
je skoro potpuno odsečeno od zbivanja u okolnim područjima. Novija istorija
Širokog Brijega počinje sa izgradnjom samostana 1846. godine i sa njegovim
delovanjem. Samostan se postavlja kao duhovno, versko i privredno središte
područja. Današnji grad se počeo formirati početkom XX. veka oko vodenice
Ćemer, pa se u to doba tako naziva i sam grad. Nakon povezivanja sa Mostarom
grad dobija ime Lištica, po obližnjoj reci, iako je službeni naziv grada bio
sve do 1952. godine Široki Brijeg. Tada se naziv grada i formalno menja u
Lištica. Raspadom nekadašnje države grad dobiva nazad staro ime Široki Brijeg.
Grad se danas uglavnom prepoznaje van Hercegovine po košarkaškom klubu Široki,
kao prvaku Bosne i Hercegovine i učesniku Jadranske lige.
(Prilog: Štefan Markovič)
среда, 29. јул 2015.
BRITANSKI LIST
Piše: Štefan Markovič
Britanska, engleska enigmatska revija Puzzle
selection na 100 stranica donosi mnoštvo različitih zagonetki, od klasičnih
mrežastih, sudokua, pa do zagonetki, koje retko srećemo u enigmatici.
Kao primer dajem zagonetku, koju nazivaju »STEPPING
UP«, u slobodnom prevodu »penjati se stepenicama«. Dvadesetosam četveroslovnih
reči, kao odgovore na postavljena pitanja, potrebno je složiti u lik uvek po
istom pravilu. Prvo slovo ide u kvadrat sa brojem, drugo iznad toga kvadrata,
treće desno od njega i poslednje levo od njega. Pri tome slovne kombinacije,
koje nastaju u pojedinačnim redovima nemaju značaj, pomenREČ PO RIJEČ (960)
DžUKELA
Odomaćeni
način na koji se najbolje opisuje obični, seoski pas mešanac, bez poznatog i
priznatog porekla ili pedigrea, iako se to može sagledavati i u pogrdnom
obliku, ali tada je to "onaj koji se odlikuje lošim oobinama, onaj koji
postupa kao nitkov ili nevaljalac (...”prava si džukela”...) Pored džukele,
uobičajeni izrazi su i pseto i džukac.
Naziv
džukela , najverojatnije, dolazi od arapske reči guhala i turske cuhela, kao i
romskog naziva za psa,"džukel".
(Prilog: Ilija Ozdanovac)