REČ PO RIJEČ (627)

NERETVANSKA MEKOUSNA PASTRMKA

Neretvanska mekousna pastrmka se karakteriše telom. Glava je karakterističnog izgleda, i to zbog ispupčenih lobanjskih kostiju u nivou očiju. Osnovna boja tela je tamnomaslinasta; na bočnim stranama  su, od glave pa do ispod leđnog peraja, raspoređene tamne mrlje nepravilnog oblika. Pored crnih, na bokovima su uočljive i retke crvene i narandžaste pege. Leđno i repno peraje su tamnosivi za razliku od ostalih, koja su svetložuta. Naseljava uglavnom dublje i mirnije delove reka, a živi u jatima. Naraste do 50 cm i 2 kg mase, a najčešće su jedinke od 0,50 do 0,80 kg.

Rasprostranjena je jedino u slivu Neretve, pa se smatra endemom ovog područja. Najbrojnija je u reci Buni, a naseljava Bregavu, Grabovicu, Drežanku i Ramu i niz manjih vodotoka ovog sliva. Populacija ove ribe je vrlo ugrožena, pa se vrše pokušaji njenog veštačkog uzgoja i poribljavanja njenih prirodnih staništa.Meso joj je vrlo ukusno i odličnog je kvaliteta.

U vodama Balkana, pored neretvanske mekousne, živi još nekoliko srodnih endemičnih riba ovog roda, također veoma uskog rasprostranjenja: zlousta pastrmka, naseljava izvorišni deo Krke; solinska pastrmka, živi samo u reci Jadro; a letnica je zapažena samo u jednom delu toka reke Zete.