ĆELIJSKA MEMBRANA
Ćelijska membrana (takođe nazivana plazmatična membrana
ili citoplazmatična membrana) je omotač koji je u eukariotskoj ćeliji prisutan
na površini ćelije, ali i u njenoj unutrašnjosti gde ograničava pojedine
organele. Membrana obezbeđuje uslove za odvijanje svih životnih procesa i
održava razlike između unutarćelijske i vanćelijske sredine. Istovremeno,
plazma membrana uspostavlja kontakte sa drugim ćelijama i vanćelijskom sredinom
i razmenjuje supstance sa njima.
Ćelijska membrana je izgrađena od lipida i proteina,
kojima su pridruženi polisaharidi. Lipidi i proteini su dakle osnovne gradivne
supstance membrane i u proseku je količina lipida jednaka količini proteina.
Prisustvo polisaharida u membrani otkriveno je kasnije. Lipidi i proteini su
međusobno u takvom odnosu da grade tzv. „tečni mozaik“ (tečno-mozaični model
građe membrane prvi su dali 1972. Simor Džonatan Singer i Gart Nikolson).
Lipidi grade dvosloj u koji su uronjeni molekuli proteina, pri čemu se i lipidi
i proteini neprekidno pomeraju, klize. Raspored proteina, lipida i polisaharida
je takav da membranu čini nesimetričnom. Neki proteini su potpuno uronjeni u
dvosloj lipida i izviruju i na spoljašnjoj i na unutrašnjoj strani membrane,
dok se drugi nalaze ili na spoljašnjoj ili na unutrašnjoj strani membrane. Osim
toga, nesimetričnosti membrane doprinose i polisaharidi koji se vezuju za
lipide i proteine ali samo na spoljašnjoj strani ćelijske membrane. Proteini
koji prolaze kroz membranu i izviruju i sa jedne i sa druge njene strane,
sadrže kanale kroz koje mogu da prolaze mali molekuli, bez obzira da li ulaze u
ćeliju ili iz nje izlaze.
Izvor: Vikipedija
Нема коментара:
Постави коментар