REČ PO RIJEČ (1336)

NIKOLJE

Manastir Nikolje se nalazi u selu Rošci blizu Ovčar Banje, u Ovčarsko-kablarskoj klisuri u podnožju planine Kablar. Manastir Nikolje je jedan od važnijih Ovčarsko-kablarskih manastira - koji se zovu i Srbska Sveta Gora. Ne zna se tačno ktitor nikoljske crkve. Prema ikoni koja se čuva u narodnom muzeju u Beogradu , može se videti da je ikonopisana u Nikolju 1489. godine. Vuk Karadžić je zabeležio da je u manastiru Nikolje nekada živelo i 300 kaluđera. Manastir je kroz istoriju stradao od Turaka. Utočište u manastiru je našao i Miloš Obrenović sa porodicom, koji se sa narodom krio od turaka. Miloš Obrenović je u porti 1817. godine sagradio konak koji se i danas po njemu zove. Kasnije je manastiru poklonio i jednu vodenicu u Prijevoru i nešto zemlje.Nikoljska crkva je mala i neobično je to što se u nju ulazi sa južne strane crkve. Manastirska riznica je značajna. U crkvi su freske iz 1587. i 1637. godine. Postoje i freske iz 19. veka. Riznica poseduje rukopisane knjige i nešto vrednih crkvenih starina.

Odavde je i čuveno Nikoljsko jevanđelje pisano na malim listovima ćiriličnim slovima, u kožnom povezu, sa „zlatnim“ minijaturnim ilustracijama. Za vreme Prvog svetskog rata rukopis je nestao iz arhive Narodne biblioteke u Nišu da bi se kasnije pojavio u Dablinu u Irskoj.

Danas je Manastir Nikolje ženski manastir.

Izvor: Vikipedija